Spośród popularnych w Polsce gatunków iglastych, prym wiedzie drewno sosny. Warto więc poznać jego budowę i właściwości. Drewno sosnowe ma wyraźnie zaznaczone strefy przyrostu drewna wczesnego ( wiosennego) i drewna późnego ( letniego). Dlatego w drewnie sosny na wszystkich przekrojach wyraźnie widać usłojenie drewna.
Zdjęcie nr. 1
Zdjęcie nr. 2
Drewno sosny jest gatunkiem iglastym twardzielowym o zabarwionej twardzieli. Jasnożółte drewno bielu zajmuje strefę zewnętrzną pnia, zwykle o szerokości 1/3 promienia. Najczęściej jest to około 20-30-50 słoi. Strefa drewna twardzielowego zabarwiona jest na ciemno miodowy kolor i zajmuje wewnętrzną strefę pnia. Jest to jedna z ważnych cech drewna sosnowego, gdyż pozwala na rozróżnienie próbek sosnowych od modrzewiowych. Modrzew także ma zabarwioną twardziel, ale szerokość bielu w modrzewiu wynosi zaledwie 1/10 szerokości promienia, czyli około 5-10 słoi.
zdjęcie nr. 3
zdjęcie nr. 4
Drugą ważną cechą drewna sosnowego jest układ sęków. Sęki to nic innego jak zarośnięte w drewnie pnia gałęzie. Patrząc na sosny rosnące w lesie zauważymy, iż gałęzie wyrastają wokół pnia piętrowo, co 30-60 cm. Dlatego sęki w drewnie sosny układają się w piętrowych, regularnych grupach zwanych okółkami. Jest to następna ważna cecha drewna sosnowego. W drewnie modrzewia i świerka sęki układają się losowo. Drewno iglaste nieodzownie kojarzy nam się z żywicą. W drewnie sosny znajdziemy pęcherze żywiczne w formie wrzecionowatych przestrzeni pomiędzy słojami drewna. Jest ich jednak stanowczo mniej niż w drewnie świerka czy modrzewia. Często pojawiają się wycieki żywicy z sęków. Drewno sosny ma przyjemny, żywiczny zapach, który zanika z wiekiem. Drewno sosnowe jest stosunkowo lekkie. Ciężar właściwy suchego drewna sosnowego oscyluje przy wartości 490 kg/m3. Jest średnio stabilne. Skurcz w kierunku promieniowym wynosi 4% a w kierunku stycznym 8%. Skurcz objętościowy wynosi 12%. Drewno sosny pęcznieje i kurczy się w przedziale od 0 do 30%. Drewno bielu jest mało odporne na działanie grzybów, pleśni i owadów technicznych szkodników drewna. Szeroko stosowane jest w budownictwie, stolarstwie, parkieciarstwie, przemyśle papierniczym oraz jako drewno sztauerskie.
autor: Karol Kopeć
Opisy do fotografii
1. Sęki w okółkach. Typowy obraz w drewnie sosny.
2. Drewno sosny łatwo ulega atakowi szarego rozkładu drewna oraz promieni UV.
3. Wyciek żywicy z sęków.
4. Wyraźna różnica w zabarwieniu drewna bielu i twardzieli