Co to jest wilgoć resztkowa?
Wilgoć resztkowa jest to ilość wody zarobowej (zaczynu), która nie zostanie wykorzystana do tworzenia skamieliny cementowej (betonu). Jest to „wolna woda”, która jednak za wszelką cenę chce - i zrobi to - wyparować z podkładu, jeżeli tylko zostaną ku temu stworzone warunki klimatyczne. Niska wilgotność i wysoka temperatura znajdująca się nad podkładem stwarza taką możliwość dla usunięcia wilgoci resztkowej z podkładu.
Co to jest wilgotność równoważna?
Wilgotność równoważna jest to ilość zaczynu (woda zarobowa), która przy niskiej wilgotności i wysokiej temperaturze nad podkładem nie chce z niego wyparować. Normalny klimat w Europie środkowo-wschodniej to 20C i 55% wilgotności względnej (rH). Każdy materiał budowlany, który zostanie poddany normalnemu klimatowi, może wyschnąć do 20ºC wilgotności równoważnej.
Materiały które przyjmują wodę, zatrzymują lub ją oddają, określamy mianem higroskopijnych. Materiały o takich właściwościach zawsze starają się dojść do wilgoci równoważnej z otaczającym je powietrzem. „Wolna woda” w materiale higroskopijnym podnosi ciśnienie pary na powierzchni tego materiału. Jeżeli ciśnienie pary na powierzchni materiału higroskopijnego i ciśnienie pary wodnej powietrza nad powierzchnią materiału higroskopijnego są równe, to mówi się wtedy o wilgotności równoważnej. Każda różnica w tych ciśnieniach skutkuje wymianą wody.
Wartość aktywności wody.
aw-liczba daje pogląd o niezwiązanej chemicznie wodzie w jastrychu. Pomiar taki porusza zjawisko wilgotności równoważnej. W zamkniętym pomieszczeniu wypełnionym niewielką ilością powietrza jako ciała stałego, zawarta w nim „wolna woda” określa wilgotność względną tego powietrza. Aktywność wodna jest praktycznie równa wilgotności równoważnej w zamkniętym pomieszczeniu. Nie jest ona jednak podawana w obszarze od 0 do 100% wilgotności względnej lecz liczbą 1 „aw”.
Przy czym aw = 0 dla wolnych od wody materiałów.
aw =1 dla wody czystej.
Ponieważ aktywność wody uzależniona jest od temperatury należy stale powoływać się nastan temperatury.
Zawartość wody:
Zawartość wody jest to ilość wody w materiale w porównaniu do jego substancji suchych.
Jednostką jest „masa%”
Jaka ilość „wilgoci resztkowej” może być niebezpieczna?
0,1% „wolnej” wilgoci resztkowej odpowiada-110g wody w 1m2 podkładu o grubości 5cm. Te marne 110g wody, która wniknie w posadzkę drewnianą np. o grubości 10mm i wilgotności 9% uzyska w ciągu kilku miesięcy wilgotność 12-14%.
Co to jest dojrzałość podkładu do układania posadzki?
Dojrzałość podkładu do układania posadzki podłogowej ma wtedy miejsce, gdy ilość wilgoci resztkowej w podkładzie jest tak niewielka, że w przyjętych warunkach klimatycznych nie dąży ona do wyparowywania. Ma to szczególne znaczenie przy posadzkach podłogowych z drewna i nieprzepuszczalnych materiałów jak: pcw, linoleum itp. Dojrzałość podkładu do układania można również uzyskać poprzez zastosowanie środków syntetycznych. Środkami tymi zapobiega się wyparowywaniu wilgoci resztkowej z podkładu bezpośrednio do posadzki podłogowej. Powinny to być jednak wyjątkowe zabiegi w zakresie doprowadzania podkładów do dojrzałości układania na nich posadzek podłogowych.
Dojrzałość podkładu do układania jest to też ilość wilgoci resztkowej w podkładzie, która jeszcze z podkładu byłaby wyparowała, gdyby jej nie związały w podkładzie lub ją w nim nie zatrzymały; „naskórek”- zwartego i twardego wodorotlenku wapnia, warstwa masy szpachlowej, warstwa kleju lub posadzka podłogowa.
Dojrzałość podkładu do układania posadzki podłogowej ma miejsce wtedy, gdy podkład wykazuje jeszcze bardzo niewielkie ilości wody zaczynowej, której para wodna względnie ciśnienie pary wodnej nie jest w stanie przez ułożoną posadzkę podłogową się „przebić” i może stać się niebezpieczna dla niej.
Badanie ilości wilgoci resztkowej w podkładzie może wtedy zostać wykonane, gdy się wie jaka powinna być procentowa ilość tej wilgoci resztkowej! Użycie przyrządu pomiarowego do mierzenia wilgotności resztkowej może dopiero wtedy nastąpić gdy się wie jaką wartość graniczną sprawdzamy!
Jak wysycha woda?
Woda paruje zawsze wtedy, gdy ma kontakt ze względnie suchym powietrzem! Powierzchnia podkładu będzie tak długo, pochodzącą z głębszych warstw podkładu wodę zamieniać w parę, jak długo nie zostanie osiągnięty stan wilgotności równoważnej między powierzchnią podkładu, a wilgotnością względną powietrza nad podkładem. W wyniku zróżnicowanych środków wiążących (cementów), zróżnicowanych mieszanek- podkładów, zróżnicowanych stosunków woda/cement, zróżnicowanego zagęszczenia, zróżnicowanych grubości i w końcu zróżnicowanych warunków schnięcia podkładu na budowie, woda w każdej mieszance podkładu podchodzi kapilarami do powierzchni w zróżnicowany sposób, przedstawiając w ten sposób stan wilgotności równoważnej podkładu różny, od innej wykonanej z innego cementu mieszanki podkładu.
Opracował Jarosław Kurnikowski
Rzeczoznawca przy WIHH Gdańsk
Mistrz posadzkarstwa
Mistrz parkieciarstwa
Biegły Sądowy